3h ngày 11/4, hơn 50 người mang chiếu, bạt, áo mưa trải trước trụ sở Bảo hiểm xã hội huyện Hóc Môn, trên đường Lê Thị Hà, xã Tân Xuân, chờ làm thủ tục bảo hiểm xã hội một lần. Theo người dân mỗi ngày lượng hồ sơ ở cơ sở này được giải quyết không nhiều nên họ phải đến giữ chỗ từ đêm hôm trước.

Thông tin từ BHXH TP HCM, quý 1 năm nay, số người nhận trợ cấp một lần toàn thành phố gần 26.000 người, tăng hơn 6% so với quý 4 năm trước do khó khăn về kinh tế. Ngoài Hóc Môn, số người nhận thất nghiệp tập tăng đột biến và quá tải ở quận 12, Bình Tân - những địa phương nhiều khu công nghiệp, nhà máy, đông công nhân.

Nhiều người ngồi tựa đầu vào nhau hoặc nằm chờ trước lối vào của trụ sở Bảo hiểm xã hội huyện Hóc Môn. Họ mang theo nước uống, đồ ăn, mền gối để nằm nghỉ tạm bợ dưới vỉa hè.

Ngồi vạ vật trước cổng, chị Hoà cho biết đã bốn lần đi từ 4h nhưng vẫn chưa làm được thủ tục nên lần này đi từ 19h hôm trước để chờ. “Cực chẳng đã mới phải chờ kiểu này. Tôi làm công ty may, mới đây bị cắt giảm nên phải rút tiền để trang trải”, người phụ nữ 41 tuổi nói.

Theo quy định, sau một năm nghỉ việc, người lao động không tìm được việc mới, không phát sinh đóng bảo hiểm xã hội sẽ đủ điều kiện làm thủ tục nhận trợ cấp một lần. Tiền sẽ được trả qua tài khoản người rút sau 7 ngày hoàn thành hồ sơ.

Hết chỗ nằm trước lối vào trụ sở, anh Nguyễn Quốc Thoại (34 tuổi) cuộn tròn võng đặt trên yên xe máy, để kê đầu nằm chợp mắt. Anh cho biết, gần đây công việc gặp khó khăn nên cần rút khoản tiền hơn 35 triệu đồng trong 4 năm đóng bảo hiểm.

Anh Thoại từng làm lái xe giao hàng, sau đó nghỉ một năm vì Covid-19. “Năm ngoái đơn hàng ít, thu nhập giảm nên tôi đổi qua làm công nhân nhưng giờ, công ty cũng gặp khó khăn, nợ lương”, anh Thoại nói.

Cách đó 10 km, gần 100 người lao động thuê ghế xếp, mua cà phê ở quán cà phê cạnh trụ sở Bảo hiểm xã hội quận 12 ngồi xếp hàng dài hơn 50 m chờ tới giờ mở cửa.

Một thanh niên nằm trước hiên nhà dân, bên cạnh trụ sở bảo hiểm vừa nghỉ ngơi, vừa trông chừng xe máy.

Thiếu ngủ do phải chờ đợi nhiều giờ, người rút bảo hiểm xã hội tỏ ra mệt mỏi, mắt đỏ hoe.

6h, sau khi thu xếp mền, gối, chiếc, võng, gần 100 người đứng xếp hàng trước cổng Bảo hiểm xã hội huyện Hóc Môn chờ đến 7h30 lấy số thứ tự.

Sau một đêm thức trắng chờ đợi, chị Hương mệt mỏi, gục đầu vào cổng sắt. “Tôi là người xếp hàng đầu tiên từ 17h hôm qua. Dù mệt mỏi nhưng phải cố để lấy tiền về lo cho gia đình”, chị nói.

Trước khi phát số, bảo vệ của trụ sở yêu cầu người dân xếp thành hai hàng, không chen lấn xô đẩy để giữ trật tự.

Theo quy định, tổng mức đóng quỹ hưu trí, tử tuất là 22% tiền lương tháng làm căn cứ đóng bảo hiểm xã hội của người lao động (tổng các loại bảo hiểm đến 32%). Trong đó, người lao động đóng 8%, chủ doanh nghiệp đóng 14%. Người lao động đóng hàng năm bằng 2,64 tháng lương, nhưng khi rút trợ cấp chỉ được nhận 2 tháng lương mỗi năm (từ năm 2014).

Cầm mảnh giấy nộp hồ sơ số 18, chị Phương cho biết đã phải đến đây chờ từ 18h hôm trước.

Theo ông Trần Dũng Hà, Phó giám đốc bảo hiểm xã hội TP HCM, việc quá tải ở một số cơ sở do số lượng nhân viên có hạn, trong khi còn phải giải quyết hàng loạt chế độ khác như thai sản, ốm đau, hưu trí...

Hiện bảo hiểm giải quyết hồ sơ trợ cấp một lần không phân biệt nơi cư trú. Người lao động có thể đến những cơ sở ở trung tâm TP HCM chứ không nên tập trung ở vùng ven để giảm tải.

Người lao động nên chọn nhiều kênh để nộp hồ sơ như gửi qua bưu điện, đăng ký online và đến giao dịch theo lịch hẹn. Trường hợp đã có chữ ký số và tài khoản dịch vụ công làm thủ tục trực tuyến.